On the third day, the father of Habibullah, Haji Nazer, grew tired of sitting in front of the door of Karbalaei Reza’s house. He firmly pounded on the door with his fist. The mother of the house opened the entrance to the courtyard. Haji Nazer said “if I don’t take a girl from this house, Habibullah will not allow me to come home.” The hollow eyes of the old man and the whiskers which were like a broom handle nailed to his chin brought the woman to pity. Her heart burned in a state of longing. She said “Besides a girl, what else do you want, Haji Nazer?”
The old man thought and in a state of indifference rubbed his right hand across his face. He looked left and right and, as if he wanted to hide it from others, said “a bit of cold water and a piece of warm bread.”
The woman immediately went to the kitchen and became preoccupied preparing the bread and water on a round, steel plate. She struggled to decide whether to remind the old man of his lack of work or if it was a secret that should be kept hidden. Eventually she said to Haji Nazer “the problem is that you told Karbalaei many girls in your relatives are waiting for Habibullah to come of age to become his wife.”
The old man said “ahh, well… he has many nephews, and they are similarly waiting. Is this not the case? Habibullah can take a girl’s hand and take her to live in Iran. Young girls give their lives for the comfort of Iran.” He grabbed the bread. The woman frowned and thought that the man had arrived at the age where his intellect diminishes, and as the saying goes, it must come to pass. Everyone reaches this state at some point. Why might Haji be an exception? Especially with all this recent craziness.
Of course, when she realized, it became clear when Haji’s madness had begun. When people had gathered at his house for a ceremony, he announced “followers! I would like you to call me only Haji Nazer, not Haji Sayyid Nazer.” It came across as ridiculous and seemed like a method of flaunting his possessions and rise to fame. If something were deleted, it should have been Haji, and Sayyid should have remained.
Karbalaei Reza returned home at sunset. Haji Nazer went and fell at his feet. He grabbed his ankles and said “young follower! If you feel affection, say it. I will come a hundred more times. I will come with the suitor. I will come with my family. Just please say that after, it is supposed to be OK. Why don’t you allow me to ask the girl whether her heart burns for Habibullah? Neither I nor he are strangers. We have all dined together many times over one tablecloth.”
Karbalaei Reza shot back: “First you spoke with my brother and presented your child. Then you didn’t take work and came looking for me. I said no. You rudely said ‘you don’t provide for your daughter when the girl is willing.’ And now you want to speak with the girl directly! Which black rock has hit your head? Which demon has struck you? You only think of yourself. You are rich and think you can buy one of my children, but you can’t.”
“Not me. Habibullah’s mother asked. I have not said that. Boys grow old; they obtain a sense of authority. They say that they do not like something; ‘I want something else.’ Don’t you offer a sacrificial sheep to the Imam every year? The Imam has looked over your family and sent a good man to court your daughter …”
Karbalaei Reza cut him off: “my daughter has not remained under my wing, and this sheep that you bring up, you distinguish as the allotment to the Imam. Now you say that the sacrifice to the Imam is for finding a husband? Dear sir, because you say we do not preserve the purity of the blood of the Imam, I will not offer my daughter. Whether you give or receive a girl, the generation becomes tainted …”
Haji Nazer said “no, Karbalaei, this is not possible. The blood is from the father.” And under his breath he said to himself in a way that Karbalaei could not hear, “the blind are stubborn.”
But Karbalaei heard and said “it’s not stubbornness, Mr. Sayyid Haji… It is only honor and a connection with you. I will not send my daughter off far away. Where in Iran? Where in the world is that place?”
The daughter of Karbalaei had taken a seat in the nearby room and was listening to the disagreement between the elders. She was thinking that one hundred years would pass, and she would never be able to take the hand of Habibullah. She would reject the hand of any future suitors. This would be a clear message for her father.
The old man obtained the promise that tomorrow Habibullah’s mother would receive permission to speak with the girl and finally after four months be able to obtain progress, although against Karbalaei’s beliefs. As after all, the mother was a matron, the father of Habibullah, a sayyid. However, this was not the whole story. The girl did not have the right to speak with Habibullah’s mother but rather to show her approval or disagreement with a sign. After this the elders left and went home, but they were really going to the house of all the residents of the village.
Haji Nazer left a gold ring at their house. If by the next night the girl had taken the ring, Habibullah’s mother would leave to plan the wedding. Otherwise, everything would be canceled. The old man was smiling. Habibullah was laughing. When no one else was around her, the girl smiled in secret. However, at midnight her mom pulled her aside and said to pay attention to her father tomorrow. If he said no, she had to say no as well. But the girl’s heart did not want to say no and step on her unspoken and unwritten agreement with Habibullah. The only thing that had been exchanged between them was one sentence. At the time when he was spreading the good news of his Iranian visa, on behalf of Habibullah it had been said “A man must be more educated than his woman.” One week later the news arrived that Habibullah had registered at the seminary.
At night the girl dreamed that she left the wooden door of the apartment that was decorated with colorful glass. From the stairs that she was going down, she saw the old woman living next to her who had stuck her head out of her door. Her mouth was black, and in place of her eyes were black holes. It was like the unseen blackness covered her completely. The girl thought to herself, certainly she was a mourner.
The woman opened her door completely, and smoke engulfed the corridor. The girl tried to quickly run down the stairs and get outside before the old woman decided to speak to her. When she reached the door to the alley, the old woman who had come after her arrived right behind her.
In the ear of the girl she said: “do you have courage?” She did not pay attention and jumped into the alley. The old woman went after her. It was night, and the moon was full. The girl did not see what was in front of her. The light of the supermarket was flickering. She ran towards the light and fell in a ditch.
The old woman stood above her head outside of the trench and repeatedly said “do you have courage?” The girl became scared. The old woman surveyed the depth of the trench and carefully climbed down. At that very moment the head of Habibullah appeared. He spoke with Arabic pronunciation and said “astray …” He also wore a turban and a cloak. With emphasis he said “astray …” Again he repeated: “old woman, I say astray.” The old woman nimbly climbed out of the trench and left. She left and was lost in an opening in the sky.
Habibullah took the girl’s hand and pulled her up. Together they went to the highway. From the entrance to the highway one can travel anywhere. Anywhere in the world you desire, there is someone that might shout “somewhere two people travel … somewhere.” Or if you don’t find the destination, two paths appear, but eventually from that place with help you can go anywhere.
Habibullah stopped a car. He jumped in front of it and stuck out his palm like an important ruler. The wind had ruffled his robe, the tails of which danced in the air. The girl said to herself “now is when the car will crush him and spill the wealth of his blood across the street.” But she stood up. Together they got in the car. Habibullah got in first. Then the girl. They sat in the backseat. The driver had few thoughts. He was crooked, and he also did not realize who his passengers were. He was not intelligent. They put their seatbelts on in the back: “divine pride may be the privacy of the home.”
The girl was looking at the trees on the side of the road, which were like grand black mushrooms under the moonlight. Habibullah said “so our bridal car was supposed to be like this, no? Your brother had said that he would arrange ten cars for touring the city.” The girl didn’t say anything and gazed at Habibullah’s mouth.
The car braked in front of the door of a train. Right in front of the door of a train. The girl crawled into it from the window of the car, and her stomach was grazed by its broken glass. The train was black. She waited for Habibullah to join her aboard it. He was bargaining with the driver of the car. The inside of the train was white and sunny. On the outside it was still night. The train whistled and set off. Habibullah was still with the driver. The girl shouted his name. Habibullah turned around and saw the train had left. He ran but could not catch it. He extended his hand to catch the girl’s hand out of the air. Their arms reached as far as they could, but they did not connect.
Translated from Persian by Dutton Crowley. Dutton Crowley has a certification of studying Persian through the advanced level from the University of Wisconsin-Madison, and he has continued to formally study Persian language at Harvard University.
خانه بالشی
روز سوم پدر حبیب الله، حاجی ناظر، از بست نشستن جلوی در خانه کربلایی رضا خسته شد. محکم با مشت در خانه را کوفت. زن خانه در حیاط را باز کرد. دلش به حال نزار و گرسنه پیرمرد سوخت. حاجی ناظر گفت: «اگر دختر از این خانه نگیرم حبیب الله مرا خانه راه نمی دهد.» چشمهای توخالی پیرمرد و ریشهای سفیدش که مثل دسته جارو به چانهاش میخ شده بودند زن را به رقت وا میداشت. گفت: «به جز دختر چه میخواهی حاجی ناظر؟
پیرمرد فکر کرد و دست راستش را به حالت مسح به فرق سر خود کشید. چپ و راست را نگاه کرد و گویی که بخواهد پنهان از دیگران حرف بزند گفت:«چکهای آب سرد و تکهای نان گرم
زن فورا به آشپزخانه رفت و مشغول چیدن نان و آب بر روی یک سینی استیل گرد شد. با خود کلنجار رفت که عیب کار پیرمرد را بهش گوشزد کند یا این رازی است که باید مخفی شود. در نهایت به حاجی ناظر گفت: «اشکال کار اینست که به کربلایی گفتی دختران قومای زیادی منتظرند حبیب الله لب تر کند تا زنش شوند. کربلایی فکر کرد دختران خواهرش را می گویی. سرش بد خورد به خاطر همین شروع کرد مخالفت.» پیرمرد گفت: «آهان. خب… خواهرزادههایش زیادند و منتظر هم هستند. غیر از اینست؟ حبیب الله میتواند دست دختر را بگیرد ببرد ایران زندگی کنند. دخترکان برای آسودگی ایران جان میدهند.» و نان را چگ زد. زن اخم کرد و فکر کرد پیرمرد به سنی رسیده که عقلش تحلیل میرود و به قول گفتنی باید بستش. همه به سن بسته کردنی میرسند. چرا حاجی ناظر استثنا باشد. مخصوصا با این دیوانگیهای اخیرش. البته وقتی دقیق شد فهمید از وقتی حاجی شده دیوانگیهایش شروع شده است. وقتی مردم برای مراسم ولیمه در خانهاش جمع شده بودند اعلام کرد که «مریدان! دوست دارم فقط حاجی ناظر صدایم کنید نه حاجی سید ناظر.» به نظر مسخره میآمد و یکجورهایی عادت به رخ کشیدن اموال را حاجی به اوج رسانده بود. اگر چیزی حذف شدنی بود باید حاجی حذف میشد و سید باقی می ماند
کربلایی رضا دم غروب برگشت خانه. پیرمرد رفت و به پایش افتاد. مچ پایش را گرفته بود. میگفت: «مریدَگ! اگر ناز میکنی بگو. صدبار دیگر هم میآیم. با سر میآیم. با عائله میآیم. فقط بگو آخرش قرار است خیر باشد. چرا نمیگذاری از دختر بپرسم دلش به حبیب الله هست یا نه؟ نه حبیب الله غریبه است و نه من. همه سر یک سفره بارها نان و نمک خوردیم
کربلایی رضا با تشر گفت: «اول که با برادرم صحبت کردی و بچههایتان را برای هم ناف بریدید. این شد حبیب الله آن یکی شد حبیبه. بعد کارت نگرفت آمدی سراغ من. گفتم نه. با پررویی گفتی تو ندهی خواهرت دختر میدهد. حالا هم که میخواهی مستقیما با دختر حرف بزنی! کدام سنگ سیاه به سرت خورده؟ کدام دیو تو را زده؟ ریشسفید قومی که باش. برای خودت هستی. پولداری که باش من یکی را خریده نمیتوانی
– «من نه! حاجی خانم مادر حبیب الله بپرسد. آن حرفها را نزدهام. پسرها بزرگ میشوند. صاحب اختیار میشوند. میگویند از فلانی خوشم نمیآید. این یکی را میخواهم. شما خودت مگر هر سال یک گوسفند نذر امام نمیکنی؟ امام به خانوادهات نظر کرده و آدم خوب برای دخترت به خواستگاری فرستاده از دامان خودش
کربلایی رضا حرفش را قطع کرد: «دختر من روی دستم نمانده و گوسفندی که میگویی خودت میآیی به عنوان سهم امام جدا میکنی. حساب کتابهایش ده دست خودت است. الان میگویی نذرامام برای پیداکردن شوهر؟ آقاجان چون میگویید خون پیامبررا پاک نگه میداریم دختر نمیدهم. چه دختر بدهی چه دختر بگیری نسل خراب میشود
!حاجی ناظر گفت: «نه کربلایی نمیشود. خون از پدر است.» و زیر لب طوری که کربلایی رضا نشنود با خود زمزمه کرد:«کور مغز لجباز
اما کربلایی رضا حرفش را شنید و گفت: «لجبازی نیست حاجی آقا سید… اصلا افتخار است وصلت با شما. دختر به راه دور نمیدهم. ایران کجا؟ دنیا کجا؟
دختر بزرگ کربلایی رضا در اتاق بغلی نشسته بود و صدای جنجال بزرگترها را میشنید. فکر میکرد صد سال هم بگذرد حبیب الله دست بر نمیدارد. پس او هم دست رد به سینه تمام خواستگاران بعدی خواهد زد. این پیام روشنی برای پدرش کربلایی رضا خواهد بود
پیرمرد قول گرفت که فردا اجازه بدهند مادر حبیب الله با دختر حرف بزند و بالاخره پس از چهارماه توانسته بود پیشرفتی حاصل کند، هرچند برخلاف میلش از مذهب مایه گذاشته بود. اما همهاش این نبود. دختر حق نداشت با مادر حبیب الله حرف بزند بلکه با نشانهای مخالفت یا موافقت خود را نشان میداد. انگار بعد از خواستگاری و جواب منفی پدر خانوادهها با یکدیگرغریبه میشدند. انگار نه انگار که پیش از این مادر حبیب الله بیبی بود. پدر حبیب الله سید. و پیش از این همانند پدربزرگ و مادربزرگ به خانهشان رفت و آمد داشتند. در واقع به خانه تمامی اهالی روستا
حاجی ناظر انگشتری طلایی در خانهشان جا گذاشت. اگر فردا شب دختر انگشتر را به دست میکرد مادر حبیب الله میرفت که بساط عروسی را بچیند. در غیر اینصورت همه چیز منتفی بود. پیرمرد لبخند میزد. حبیب الله میخندید. دختر زمانیکه بقیه دور و برش نبودند، در خفا لبخند میزد. اما نیمه شب مادرش او را کناری کشید و گفت فردا حواسش به دهان پدرش باشد. اگر گفت نه باید بگوید نه. اما دختر دلش نمیخواست نه بگوید و پا بگذارد روی قرار ناگفته و نانوشتهاش با حبیب الله. تنها چیزی که بین شان رد و بدل شده بود فقط یک جمله بود. آن هم از جانب حبیب الله زمانی که داشت شیرینی ویزای ایرانش را پخش میکرد، گفته شده بود:«تحصیلات مرد باید از خانمش بیشتر باشد.» بعد از یک هفته خبر رسید حبیب الله در حوزه علمیه نام نویسی کرده است
شب دختر خواب دید که از در چوبی آپارتمان که با شیشههای رنگی رنگی تزئین شده بود، میآید پایین. از پلهها که پایین میرفت، توی پاگرد پیرزن همسایه را دید که سرش را از در خانهاش آورده بیرون. دهنش سیاه و جای چشمهایش حفرههای سیاه بود. سرتاسر سیاه پوشیده بود. با خود فکر کرد حتما عزادار است. در خانهاش را کامل باز کرد و دود اسفند پیچید داخل راهرو. دختر سعی کرد تند از پلهها بدود و از خانه بزند بیرون قبل از اینکه پیرزن همسایه تصمیم بگیرد با او حرف بزند. به در کوچه که رسید، پیرزن که دنبالش آمده بود رسید پشت سرش. در گوش دختر گفت:«جگر داری؟» توجهی نکرد و پرید توی کوچه. دنبال دختر میآمد. شب بود و پر از مه. دختر جلوی پایش را نمیدید. چراغ سوپر مارکت سر کوچه سو سو میزد. به سمت چراغ دوید و یکهو افتاد توی چاله. پیرزن بالای سرش و بیرون از خندق ایستاده بود و مدام میپرسید:«جگر داری؟» دختر ترسیده بود. پیرزن عمق چاله را میپایید و با احتیاط پایین میآمد. درست همین لحظه سر و کله حبیب الله پیدا شد. داشت با قواعد تلفظ عربی میگفت:«والضالین…» عمامه و عبا هم پوشیده بود. با تاکید گفت:« والضالین…» باز تکرار کرد:« عجوزه دارم میگویم والضالین.» پیرزن شناور و سبک از خندق در آمد و رفت. رفت توی سوراخ آسمان گم شد
حبیب الله دست دختر را گرفت و او را کشید بالا. با هم رفتند سر اتوبان. از سر اتوبان میشد به همهجا سفر کرد. هر نقطه از این جهان را که میخواستی یکی بود که فریاد بزند:« فلانجا دو نفر حرکت… فلانجا.» یا اگر مقصدت را پیدا نمیکردی دو مسیره میشد ولی در نهایت از آن نقطه با واسطه میتوانستی به همهجا برسی. حبیب الله جلوی یک بنز را گرفت. راستی راستی پرید جلوی بنز و کف دستش را به حالت حاکم بزرگ گرفت بالا. باد افتاده بود توی عباش. دامن عبایش توی هوا جست و خیز میکرد. دختر با خودش گفت الانست که بنز بزند لهش کند و پول خونش را هم نقدا بپاشد کف خیابان. ولی ایستاد. با هم سوار بنز شدند. اول حبیب الله داخل شد. بعد دختر. صندلی عقب نشستند. راننده انگاری کم داشت. کج و کوله بود. و هم نمیفهمید مسافرش چه کسانی هستند. ای کیو نداشت. نوار گذاشت توی ضبط ماشین :« الهی غرورت حریم خونه باشه…» دختر درختان کنار جاده را نگاه میکرد که شبیه قارچ سیاه بزرگی شده بودند زیر نور مهتاب. حبیب الله گفت:« قرار بود ماشین عروس مان این شکلی باشد ها ! برادرت گفته بود ده تا بنز ردیف میکند برای شارگشتی.» دختر چیزی نگفت و زل زده بود به دهن حبیب الله. بنز جلوی در قطار ترمز زد. درست جلوی در قطار. دختر از پنجره بنز خزید داخل قطار و شکمش مالیده شد به شیشه شکستهاش. قطار سیاه بود. دختر منتظر بود حبیب الله هم سوار شود. حبیب الله داشت با راننده بنز چانه میزد. داخل قطار سفید بود و آفتاب زده بود. بیرون قطار هنوز شب بود. قطار سوت زد و راه افتاد. سر حبیب الله هنوز با راننده گرم بود. دختر اسمش را داد زد. حبیب الله برگشت و دید قطار راه افتاده است. دنبال قطار میدوید اما نمیرسید. دستش را دراز کرد تا دست دختر را در هوا بقاپد. دستشان از مچ کش میآمد ولی به هم نمیرسید
بیوگرافی نویسنده: لیلا خالقی نویسنده اهل افغانستان است. او کار نویسندگی خود را با عضویت در خانه ادبیات افغانستان آغاز کرد. وی بر این باوراست که ادبیات باید آیینه جامعه باشد و سعی می کند دغدغه ها، مشکلات ارتباطی و اجتماعی و به طور کلی در ادبیات منعکس کند تا نسل های آینده نیز به این موضوع توجه کنند و گام به گام تغییر دهید
بیوگرافی مترجم: داتون کراولی دارای مدرک تحصیلی زبان فارسی در سطح پیشرفته از دانشگاه ویسکانسین مدیسون است و به طور رسمی به تحصیل زبان فارسی دردانشگاه هاروارد ادامه داده است
If you liked this story and would like to help more writers like this publish their work, please support us by becoming a member HERE.
Leila Khaleqi is an Afghan writer. She began her writing career as a member of the House of Literature of Afghanistan. Leila believes that literature is the mirror of society. She tries to reflect the problems of social communication and migrants through literature so future generations can consider that and change step by step.